Most kolejowy w Przemyślu wybudowany został w 1860 roku, kiedy to budowana była linia kolejowa łącząca Wiedeń ze Lwowem. W niezmienionej formie most funkcjonuje od 1891 roku. Nie trudno się domyśleć, że ta budowla – o strategicznym znaczeniu – wiąże się nierozerwalnie z historią Przemyśla i okresem dwóch wojen światowych. Dziś jest on jednym z najbardziej charakterystycznych zabytków Przemyśla, który gościł już na wielu pamiątkowych zdjęciach i widokówkach.
Lokalizacja mostu
Historyczno-militarno-strategiczne znaczenie mostu kolejowego
Jak już wspomniałem most był obiektem strategicznym podczas działań wojennych. Wycofująca się armia austro-węgierska w 1915 roku wysadziła filar mostu od strony północnej, a także środkowe elementy, które zatopione zostały w Sanie. Wojska rosyjskie zajmujące w tym czasie miasto dokonały prowizorycznej odbudowy mostu, który ponownie wysadzili. W roku 1916 władze austro-węgierskie zdecydowały o odbudowie mostu przy wykorzystaniu większości jego elementów, które pomimo dwukrotnego wysadzenia nadal nadawały się do użytku. To niewątpliwie świadczy o solidności zarówno materiałów, jak i samej konstrukcji. Most po odbudowie, aż do czasów II Wojny Światowej z powodzeniem pełnił swoją funkcję komunikacyjną. Wybuch II Wojny Światowej podzielił Przemyśl linią Sanu na część niemiecką i rosyjską, a most pełnił rolę granicy. Pełnił istotną rolę w operacji „Barbarossa”. W dniu 22 czerwca 1941 roku o godzinie 7.15 rozpoczęła się niemiecka nawała artyleryjska na radzieckie pozycje obronne w rejonie mostu kolejowego.
W tym samym momencie do biegu zerwał się „Oddział Szturmowy – Most” składający się z 12 żołnierzy uzbrojonych w granaty, pistolet maszynowy i nożyce do cięcia drutu z zadaniem unieszkodliwienia ładunków wybuchowych założonych na moście i uratowanie go tym samym od wysadzenia. Na Zasaniu, za murami klasztoru Benedyktynek czekała piechota górska na sygnał o zabezpieczeniu mostu. Czekali na zieloną racę, aby wejść do akcji. Dzięki sprawnym działaniom bojowym Niemcom udało się go zdobyć bez zniszczenia, ale w 1944 roku po raz kolejny most został uszkodzony przez uciekające wojska niemieckie. Uszkodzenia zminimalizowane zostały dzięki żołnierzom Armii Krajowej, którym udało się unieszkodliwić większą cześć podłożonych ładunków wybuchowych. Podczas odbudowy udało się wykorzystać dawną konstrukcję, wymiany wymagała środkowa część mostu gdzie zastosowano nowe dźwigary. Po raz kolejny okazało się, że konstrukcja mostu jest bardzo mocna bo most po tej odbudowie funkcjonuje do dzisiaj.
Most kolejowy współcześnie
Obecnie zarządcą mostu jest spółka PKP (Polskie Koleje Państwowe). Nie najlepszy stan techniczny oraz brak możliwości wykorzystania go do uruchomienia połączeń kolejowych przez dalekobieżne pociągi „Pendolino” spowodowało, że niebawem obok tej wysłużonej i zasłużonej konstrukcji powstanie nowoczesna konstrukcja, która przejmie rolę głównego kolejowego ciągu komunikacyjnego. Pasjonaci historii Przemyśla czynią starania, aby historyczna przeprawa po wybudowaniu nowego mostu pełniła rolę atrakcji turystycznej i została odpowiednio przystosowana do tego celu.
Bądź na bieżąco z nowymi wpisami
Zachęcam Was do śledzenia mojego bloga bo niebawem pojawią się na nim kolejne ciekawe wpisy dotyczące ciekawych destynacji zarówo w Polsce, jak i poza jej granicami. Możecie być na bieżąco również śledząc mój Fanpage oraz mój profil na Instgram.com. Staram się dostarczać wartościowe i dopracowane treści, a także opisywać miejsca, w których miałem okazję bywać.
